Nu onze fysieke contacten al meer dan een jaar sterk beperkt zijn geweest, zijn we behoorlijk creatief geworden in het zoeken naar alternatieve manieren om onze behoefte aan menselijk contact – en ja: seks – te bevredigen. Maar kan dit ‘the real thing’ ook echt vervangen?
Naomi (32) twijfelt: ‘Ik geef toe dat ik best spannende dingen heb meegemaakt. Het seksfeestje waar ik onlangs aan deelnam was bijvoorbeeld behoorlijk sexy, al was het wel een beetje ‘veel’ om in te nemen: Paarse bodystocking die me indringend aankeek, zwart kanten masker dat druk in de weer was met een wel erg realistische dildo…de harde muziek en de mannen die met zichzelf aan de slag gingen toen ik mijn zijden kimono liet vallen en begon te dansen, ondertussen steeds meer uittrekkend totdat ik volledig naakt was. Iedereen, of ze nu gekleed waren in leer, kant of latex, leek me te willen. Het voelde bijna alsof ik mijn hand maar hoefde uit te steken, en ik kon ze aanraken. Maar dat was niet zo. Want in werkelijkheid was ik alleen in mijn slaapkamer. Dansend voor de webcam van mijn computer.’
Dorre vlakte
Van alle dingen die in het afgelopen jaar zijn gebeurd, is het feit dat casual sex sterk werd afgeraden en zelfs tegen de richtlijnen was, wel een van de meest ingrijpende. We moesten (en moeten) zoveel mogelijk thuisblijven en fysieke sociale contacten met mensen buiten ons eigen huishouden zoveel mogelijk beperken. Zelfs toen de lockdown tijdelijk werd opgeheven, werd ons nog sterk aangeraden om sociale afstand te blijven houden. Wanneer je een vaste (seks)partner hebt is dat misschien nog te doen, maar voor de singles onder ons, leek de toekomst zich uit te strekken als een eindeloze, dorre, droge vlakte.
Ruim een kwart van de Nederlanders tussen de 25 en 45 jaar is single, zo blijkt uit uit cijfers van het CBS. In deze periode van zelfisolatie leven zij ook echt alleen.
Dit kan leiden tot mentale klachten zoals angst en depressie, zeggen psychologen van Tilburg University.
Na een vragenrondje op social media over dit onderwerp, werd ik overspoeld met messenger berichtjes en Twitter DM’s waarin mensen me vertelden hoe oneerlijk het voelde dat ze een van hun meest fundamentele behoeften moesten negeren. Ook melden zich een behoorlijk aantal mensen wier libido een flatline had bereikt naarmate de stress en onzekerheid rondom het verloop van de lockdown groeide. Aan de andere kant was ik verrast door de enorme inventiviteit en flexibiliteit waarover mensen beschikken en de manieren waarop ze seks alsnog in hun aan huis gebonden levens probeerden te integreren. Sommigen ontdekten zelfs hele nieuwe dingen over zichzelf in de vorm van fetishes, of durfden eindelijk lang gekoesterde fantasieën tot uiting te laten komen…
Online orgie
‘’Toen ik inlogde op een online orgie was ik bloednerveus’’ vertelt Roos (29). ‘’Ik heb me niet altijd even zeker gevoeld over mijn lijf, maar toen ik naar de ruim vijftig kleine vierkantjes met half of geheel naakte lichamen keek in de chatroom voor me, viel dat helemaal weg. Ik heb het idee van een orgie altijd geil gevonden, maar het was iets waar ik alleen maar over durfde te fantaseren. De drempel om er echt aan deel te nemen, was te hoog. Maar nu vielen al mijn remmingen weg. Ik denk omdat ik wist dat ik mijn laptop kon dichtklappen wanneer ik wilde, toen durfde ik het ineens wel.’’
Online ‘seks ‘evenementen’ zoals bijvoorbeeld die van Killing Kittens.com bieden de gelegenheid om virtuele seks te hebben met mensen van over de hele wereld. Pornceptual zorgt voor een queer en kunstzinnig sausje over je online sekservaring, en verder zijn er legio Facebookgroepen te vinden waar je contacten kunt leggen voor je portie erotische social distancing. Een nieuwe virtuele datingsite genaamd Cybersex Dating wierf dertigduizend leden binnen twee weken en diverse datings-apps zagen users steeds vaker in hun profiel aangeven dat ze openstonden voor sexting en ‘schermseks.’
Volgens het Amerikaanse Kinsey instituut, dat al meer dan zeventig jaar wetenschappelijk onderzoek doet naar thema’s als seksualiteit, gender en voortplanting, heeft een van vijf van ons zijn seksuele gewoonten aangepast sinds de start van de pandemie, en dat uit zich vooral in de vorm van een enorme toename in sexting en het sturen van naaktfoto’s, het kijken naar porno en het deelnemen aan cyberseks. Ook de verkoop van seksspeeltjes steeg tot ongekende hoogten: binnen 72 uur nadat de lockdown werd afgekondigd werd er maar liefst 150 % meer sextoys verkocht dan in dezelfde periode in 2019.
Virtueel sekshol
Een van de personen die uren doorbracht met het sturen van stomende berichtjes naar volslagen vreemden, is Sandra (32): ‘Ik lijd aan een auto-immuunziekte waardoor ik, zelfs toen de restricties tijdelijk werden verminderd, ervoor koos om in lockdown te blijven.’ vertelt ze. ‘Maar na een paar weken werd ik toch wat…hoe zal ik het zeggen, ‘onrustig’. Van een vriendin had ik gehoord over ‘Feeld’ een dating app die voorheen voornamelijk gebruikt werd door swingers of voor stelletjes die naar een willige kandidaat zochten voor een trio, maar die door de lockdown al snel evolueerde tot, wat ik noem, een virtueel sekshol. Zo’n beetje iedereen die erop zit weet van elkaar dat de ditjes en datjes die je op andere datings apps toch vaak uitwisselt ter kennismaking, gewoon geskipt kunnen worden en dat er direct overgegaan kan worden op dirty talk. Daarna volgen al snel de sexy foto’s en fantasieën en wordt er meestal besloten simultaan te masturberen. Het stomme is: tijdens mijn laatste korte relatie voelde ik me vaak ongemakkelijker wanneer ik een hitsig fantasietje naar mijn vriend appte, dan wanneer ik dat nu naar een volslagen vreemde doe. Ik voelde me veel vrijer om gewoon ronduit ‘geil’ te zijn, zonder me druk te maken over wat de ander van me zou denken. Natuurlijk zijn echte en virtuele seks twee verschillende dingen, maar ik moet bekennen dat ik echt wel wat goede orgasmes heb gehad.’
Voor Lydia (37) hield het samengaan van seks en technologie in dat ze zich opgaf voor een online masturbatie workshop. ‘Het duurde tot mijn 31e voordat ik ooit een orgasme kreeg, en zelfs daarna bleef het lastig.’ vertelt ze. ‘Ik wilde gewoon een betere relatie met mijn eigen lichaam, helemaal in deze tijd, nu dat het enige lichaam is wat ik kan aanraken.’ Ik googelde op ‘masturbatie cursus’ en kreeg tientallen resultaten, maar degene met de naam ‘Zelfbeminning’ sprak me het meest aan. Dat ik dit kon doen, in de beslotenheid van mijn eigen veilige slaapkamer, met iemand die me erdoorheen leidde, is echt een cadeautje aan mezelf geweest dat ik zonder de lockdown waarschijnlijk nooit had ervaren. Natuurlijk wil ik graag weer eens tegen een warm lijf aanliggen, maar nu kan ik eindelijk zeggen dat als ik mezelf bevredig, ik tenminste seks heb met iemand waar ik echt van houd.’
Stiekem afspreken
Voor een aantal van ons is digitale seks dus een uitkomst en soms zelfs een verrijking, maar voor anderen is het lang niet genoeg. Voor ‘Marijn’ (38) bijvoorbeeld: ‘Ik schaam me dood, maar ik heb een account aangemaakt op Second Love. Mijn man krijgt chemotherapie in pilvorm, en ons seksleven is al een jaar of twee niet bestaand. Natuurlijk lijdt onze relatie daaronder, maar ik vind dat ik het niet kan maken om nu bij hem weg te gaan. Ik zat al bijna driekwart jaar volledig seksloos met hem in quarantaine toen ik in een opwelling een account aanmaakte. Meteen daarna voelde ik me schuldig, maar dat zwakte een beetje af toen ik zag hoeveel berichtjes ik kreeg: blijkbaar was ik niet de enige die snakte naar fysiek contact. Aanvankelijk bleef het bij chatten, maar uiteindelijk leerde ik iemand kennen die ik dolgraag wilde ontmoeten. Ik heb toen een smoes verzonnen en afgesproken in een hotel. De man met wie ik had afgesproken had zich net laten testen en kwam met zijn eigen auto, zodat hij niet met vreemden in contact kwam, in de trein ofzo. De middag die ik met hem doorbracht was fantastisch, ik heb zelfs mijn geheime BDSM fantasietje kunnen uitleven, maar toen ik thuiskwam voelde ik me zo slecht. Ik heb mezelf zo ongeveer gedouched met chloor en was doodsbang dat ik mijn man in gevaar zou brengen. Die angst ebte na een paar dagen gelukkig weg, en uiteindelijk kon ik mijn misstap enigszins verantwoorden door te denken dat gezondheid meer is dan geen corona krijgen: mijn mentale gezondheid is ook belangrijk.’
Huidhonger en sekstoys
Het feit dat in real life dates nog steeds plaatsvinden terwijl we allemaal wel weten dat het niet echt verstandig is, laat wel zien dat techniek op de lange termijn geen adequate vervanging is voor echte seks. Langere periodes zonder fysiek contact zijn gewoonweg niet goed voor ons. We krijgen ‘huidhonger’. De een vind het een vies woord, de ander een poëtische term, maar allemaal snappen we wel wat ermee wordt bedoeld: Het gevoel dat je lichaam het mist om aangeraakt te worden. De term ‘huidhonger’ komt uit de kraamzorg omdat baby’s er echt last van hebben als zij worden beroofd van huid-op-huidcontact, ze kunnen er zelfs aan sterven. En enkele jaren geleden zette de Amerikaanse psycholoog Julianne Holt-Lunstad eenzaamheid en sociale isolatie op de kaart als belangrijke risicofactoren voor vroegtijdige sterfte. “Seks en huidhonger zij dus lang niet altijd met elkaar verbonden. En daar zit hem nu net de crux, zegt Sexual Wellness coach Mandy Ronda:
‘‘Uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken blijkt ook dat het brein bij liefdevolle aanrakingen, zoals knuffelen, oxytocine vrijmaakt. Dit zogenaamde ‘liefdeshormoon’ maakt je weerbaar tegen stress. Dit geldt niet alleen voor aanraking door je geliefde, maar ook voor een arm om je schouder van een goede vriend. Natuurlijk hebben we behoefte aan seks, en die basale behoefte komt in elk facet van ons leven terug, dus ook in de technologie. Toen internet werd uitgevonden was er zo’n acht seconden later internetporno en webcamseks, maar je huidhonger wordt niet bevredigd. Hoe intiem het contact via een beeldscherm ook kan voelen, als je je computer uitzet, ben je weer alleen.
Toch wil ik benadrukken dat het echt normaal is dat mensen gaan zoeken naar alternatieven. Er is niets raars aan om alternatieven voor een hook up te zoeken via een scherm. Misschien is het niet helemaal wat je het liefste zou willen, maar het is ook totaal niet iets om je voor te schamen. Uiteindelijk kan technologie, bijvoorbeeld ook door haptonomische sekstoys, een waardevolle toevoeging zijn aan je seksleven. Maar dat is precies wat het is een: een toevoeging, geen vervanging. Er is geen sextoy te vinden die je achteraf nog even lekker een nekmassage geeft.’’
Een knuffel en een liefdevolle aai stillen dus een reële honger. We hebben die aanrakingen echt nodig om stress en angst onder controle te krijgen. Sterker nog, onderzoek van de universiteit in Leuven heeft uitgewezen dat we zelfs al rustiger worden door ons alleen maar in te beelden dat we aangeraakt worden. En ja, dáár kan technologie dus wel dat handje mee helpen…
*Dit stuk verscheen eerder in VIVA.